در ایران به موازات رشد شهرنشینی، گسترش محلات فقیرنشین بویژه سکونتگاه‌های غیررسمی از پدیده‌های فراگیر شهر معاصر بوده است. یکی از دلایل حاشیه‌نشینی طرد فرهنگی و قومی است. طرد اجتماعی پدیده‌ای چند جنبه ای است و فراتر از ابعاد مادی و کمبودهای اقتصادی، بر دامنه‌ی متنوعی از محرومیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دلالت دارد. در همین رابطه، جنسیت یکـی از مقولات بسیار مهمـی است که باعث ایجـاد قشـربندی در کلیـه‌ی جوامـع می‌شـود. نابرابـری جنسـیتی، واقعیتـی اجتماعـی در سراسر تاریخ بشـر بوده اسـت. با توجه به اینکه نیمی از جمعیت هر جامعه را زنان تشکیل می‌دهند، این پژوهش، هدف خود را بررسی تفاوت‌های فضایی در طرد اجتماعی – اقتصادی گروه‌های حاشیه‌ای فرهنگی و قومی در شهر سنندج با تاکید بر جنسیت قرار داده است. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی بوده و نوع آن کاربردی است. شیوه‌ی گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای، اسنادی و پرسشنامه‌ای است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده و از جمعیت 260000 نفری حاشیه‌نشین شهر سنندج، 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران برای پرسشگری انتخاب شدند. داده‌های بدست آمده از طریق نرم‌افزار SPSS تجزیه تحلیل شدند. از طریق آزمون رگرسیون چندمتغیره مشخص شد در هر دو جنبه ی دسترسی به منابع و طرد / ادغام اجتماعی، عوامل اقتصادی به ترتیب با ارزش عددی «498/0 و 568/0» بیشترین تاثیر را در طرد اجتماعی – اقتصادی افراد داشته‌اند. همچنین از طریق آزمون t-test مستقل مشخص شد که در زمینه دسترسی به منابع، عوامل اقتصادی و خدمات اجتماعی ضعیف، به ترتیب با ارزش عددی «166/43 و 647/41» و در جنبه ی طرد / ادغام اجتماعی، عوامل اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی، به ترتیب با ارزش عددی «706/49 و 123/47» بیشترین تاثیر را در طرد اجتماعی – اقتصادی زنان داشته‌اند.

واژه‌های کلیدی: طرد اجتماعی – اقتصادی، گروه‌های فرهنگی و قومی، جنسیت، سنندج

متن کامل [PDF 1701 kb]   (1445 دریافت)